Usta Oyuncu Ve Yönetmen Genco Erkal Hayata Veda Etti!
Bir süredir kan kanseri tedavisi gören tiyatro ve sinemanın duayen ismi Genco Erkal yaşamını yitirdi.
Usta sanatçının vefatı, Dostlar Tiyatrosu'nun sosyal medya hesabından Nazım Hikmet'in ‘Veda’ şiiri ile duyuruldu.
‘’Hoşça kalın
Dostlarım benim
Sizi canımda
Canımın içinde,
Kavgamı kafamda götürüyorum.
Hoşça kalın
Dostlarım benim
Hoşça kalın…
Resimlerdeki kuşlar gibi
Dizilip üstüne kumsalın,
Mendil sallamayın bana.
İstemez…Tek hecesiz elveda.''
Usta Tiyatrocu 2 Ağustos'ta İstanbul Muhsin Ertuğrul Sahnesi'nde düzenlenecek olan törenin ardından son yolculuğuna uğurlanacak.
Genco Erkal Yaşamı Ve Eserleri
28 Mart 1938'de İstanbul'da doğan Genco Erkal, Galatasaray Lisesi İlkokulu'nda yatılı okudu. Robert Kolej'inde orta öğrenimini tamamlayan Erkal, İstanbul Üniversitesi'nde yüksek öğrenimini görmüştür.
Küçük yaşlardan beri tiyatro ile ilgilenen Erkal, ailesi tiyatrocu olmasını onaylamadığı için üniversitede psikoloji eğitimi aldı.
Kenter Tiyatrosu'nda 'Çöl Faresi' oyunu ile profesyonel tiyatro hayatına ilk adımını attı. İlk profesyonel rejisi ise yine Kenter Tiyatrosu'da sahnelenen 'İskemleler' ve ‘Ders’ oyunlarına yaptığı reji oldu. Genco Erkal oyunculuk kariyerine Kenter Tiyatrosu'ndan ayrıldıktan sonra Ankara Sanat Tiyatrosu (AST) ve Gülriz Sururi-Engin Cezzar Tiyatrosu'nda devam etti. Dönemin tek tiyatro ödülü olan 'İlhan İskender Ödülü'nü 1963'te Arena Tiyatrosu'nda sahnelenen ‘Aslan Asker Svayk’ oyununda canlandırdığı Svayk rolü ile kazandı. Ayrıca daha sonra Gülriz Sururi-Engin Cezzar Tiyatrosu'nda sahnelenen Keşanlı Ali Destanı adlı oyunu yönetti.
Nikolay Gogol'ün öyküsünden tiyatroya uyarladığı "Bir Delinin Hatıra Defteri" oyununu 1965'te Ankara Sanat Tiyatrosu'nda sahneledi. Bu eser, farklı yorumlarla 1969, 1992 ve 2014 yıllarında yeniden sahnelendi ve Erkal ile özdeşleşti. Ankara Tiyatrosu'nda "Arturo Ui'nin Önlenebilir Yükselişi" oyunuyla Brecht ile tanıştı.
1969 yılında Şevket Altuğ, Mehmet Akan, Arif Erkin Güzelbeyoğlu, Ferit Erkal ve Nurten Tunç ile birlikte Dostlar Tiyatrosu'nu kurdu. İlk sahnelenen oyunu "Ha Me Ka Ha Ha Pe" olan Dostlar Tiyatrosu, "Durdurun Dünyayı İnecek Var" ve "Rosenbergler Ölmemeliydi" gibi oyunlarla yükselişe geçti. Ayrıca "Analık Davası", "Asiye Nasıl Kurtulur", "Havana Duruşması", "Azizname" ve "Alpagut Olayı" gibi pek çok oyunu da bu tiyatroda sahneledi. 1980'lerde Dostlar Tiyatrosu, salonsuzluk ve bütçe sorunları nedeniyle dağıldı, ancak prodüksiyon tiyatrosu olarak devam etti.
Erkal, Yaroslav Haşek'in "Aslan Asker Şvayk", Gogol'un "Bir Delinin Hatıra Defteri", Brecht'in "Galileo", Maxwell Anderson'un "Yalınayak Sokrates", Nâzım Hikmet'in "Kerem Gibi" ve Can Yücel'in "Can" gibi oyunlarda önemli roller üstlendi. Oyuncu ve yönetmen olarak birçok ödül kazandı ve yaşam boyu başarı ödülleri aldı.
1993-1998 yılları arasında Paris'te ve Avignon Festivali'nde Fransızca oyunlarda rol aldı. Senfonik konserlerde anlatıcı olarak görev yaptı. Birçok uluslararası film festivalleri kapsamında ödül alan filmlerde başrolü üstlendi. İki kez ( 1982'de "At" ve 1983'te "Faize Hücum" filmleriyle) Antalya Film Festivali'nde "en iyi erkek oyuncu" ödülünü aldı.
2008 yılında "Sivas '93" adlı belgesel tiyatro oyununu yazıp yöneten Genco Erkal, 2009 yılında da "Marx'ın Dönüşü" adlı tek kişilik oyunu sahneledi.
Genco Erkal, 31 Temmuz 2024'te 86 yaşında lösemiden hayatını kaybetti.
Zeren Çığ
Marmaris Gazetesi
